Woord vooraf

Dit blog gaat over (Grieks-)orthodoxe kloosters en kerken. Dus ook over ikonen, pelgrimeren en liturgie.
Tekst in grijs bevat een link.
Wilt u op de hoogte blijven van nieuwe blogs? Abonneer u onderaan de pagina.

maandag 27 juli 2020

37 - HEILIGE PANTELEIMONKERK, THESSALONIKI/ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΗΚΗ

Vandaag is het de feestdag van de Heilige Panteleïmon/Άγιος Παντελεήμων, de beschermheilige van artsen en vroedvrouwen. Daarom wil ik iets zeggen over een bijzondere kerk die aan hem gewijd is. 

Na twee à drie minuten lopen van het Mount Athos Center (Αγιορειτική Εστία) in Thessaloníki sta je voor de laat-Byzantijnse kerk van de Heilige Panteleïmon. De architectuur en de decoratie wijzen op de laat dertiende/vroeg veertiende eeuw en vermoedelijk ook naar de oorspronkelijke functie. De kerk kreeg pas in 1912 de naam van de heilige, na de val van het Ottomaanse rijk. Ze behoort tot het UNESCO werelderfgoed.




De kerk wordt geïdentificeerd met het katholikon van het Byzantijnse klooster Theotókos Perivléptos, dat ook bekend staat als het klooster van Kir Isaak (Κυρ Ισαάκ), naar zijn stichter, de Metropoliet van Thessaloníki Jacobus (Ιάκωβος) (1295-1314), later de monnik Isaak. In de Ottomaanse tijd 1568/1571 werd de kerk een moskee. Ze kreeg de naam Ishakiye Camii (Moskee van Isaak). Een mooie verwijzing naar de stichter dus.



Een tegenargument voor de genoemde identificatie pleit voor de theorie dat de kerk al rond 1500 een moskee werd en dat ze werd vernoemd naar de kadi (rechter) van de stad, Ishak Çelebi. Maar dit argument is niet echt sterk, ook niet omdat er op een belangrijke plaats een muurschildering van Jacobus de Godsbroeder (Ιάκωβος ο Αδελφόθεος) is aangebracht, een verwijzing toch wel naar de Metropoliet en stichter.

Bij de Kerk van de Heilige Panteleïmon zijn uit de Ottomaanse tijd nog een marmeren fontein en de basis van een verwoeste minaret te zien.






Bron: Culture.gr